| Hoe krijgt iemand verplichte zorg?

Hoe krijgt iemand verplichte zorg?

Niet in alle gevallen kan de procedure voor een zorgmachtiging worden afgewacht. Als een persoon met een psychische stoornis in een ernstige crisissituatie belandt, kan het noodzakelijk zijn dat er direct zorg wordt verleend. De procedure voor een zorgmachtiging is echter niet geschikt om binnen een tijdsbestek van enkele uren verplichte zorg te kunnen verlenen.
Ook in crisissituaties zal in eerste instantie naar alternatieven op basis van vrijwilligheid moeten worden gezocht. Dit heeft te maken met het uitgangspunt dat verplichte zorg alleen als laatste redmiddel mag worden ingezet.

Als blijkt dat verplichte zorg nog de enige overgebleven oplossing is, biedt de wet de mogelijkheid dat de burgemeester een crisismaatregel neemt.

Besluit tot crisismaatregel

een crisismaatregel wordt afgegeven door de burgemeester
de burgemeester neemt daarvoor een aantal zorgvuldigheidsstappen, waaronder het zo mogelijk horen van de patiënt en het verkrijgen van een medische verklaring van een onafhankelijke psychiater van een ggz-instelling. Zie ook Khonraad-online: https://www.khonraad.nl
de ggz-instelling krijgt altijd een afschrift van de beslissing van de burgemeester en een afschrift van de medische verklaring.

In de beslissing staat in ieder geval vermeld:

de zorg die noodzakelijk is om de crisissituatie af te wenden;
de zorgaanbieder, de geneesheer-directeur en de zorgverantwoordelijke die worden belast met de uitvoering van de crisismaatregel en zo nodig de accommodatie;
de mogelijkheid van advies en bijstand door een patiëntenvertrouwenspersoon;
het recht op beroep

Is verplichte zorg niet meer noodzakelijk óf moet de verplichte zorg langer worden voortgezet? Dan zorgt de zorgverantwoordelijke ervoor dat de juridische status wordt beëindigd of gewijzigd.

Besluit tot zorgmachtiging

De procedure voor het aanvragen van een zorgmachtiging ziet er als volgt uit:

De officier van justitie is verantwoordelijk voor het voorbereiden van de zorgmachtiging en het indienen van een verzoekschrift bij de rechter. Bij hem kan een aanvraag voor de voorbereiding van de zorgmachtiging worden ingediend.

De officier van justitie wijst een geneesheer-directeur aan.
De geneesheer-directeur stuurt vervolgens een brief o.a. aan de patiënt waarin hij de patiënt informeert. In deze brief moet ook opgenomen worden dat de patiënt ondersteuning kan vragen van een patiëntenvertrouwenspersoon .
De patiënt heeft de gelegenheid om samen met familie of naasten een eigen plan van aanpak op te stellen met het doel verplichte zorg te voorkomen.
De geneesheer-directeur besluit na overleg met de officier van justitie óf de patiënt in de gelegenheid wordt gesteld om een plan van aanpak op te stellen.
Als de verplichte zorg naar het oordeel van de geneesheer-directeur echter niet kan worden voorkomen, wordt de voorbereiding van een verzoekschrift voor een zorgmachtiging hervat.
De geneesheer-directeur wijst dan een zorgverantwoordelijke aan die verantwoordelijk wordt voor de totstandkoming van het zorgplan en de zorgkaart als de patiënt dat wil.
De zorgverantwoordelijke stelt, met inbreng van de patiënt, diens familie of naasten, en zo nodig van gespecialiseerde zorgverleners, een goed onderbouwd zorgplan op.
Een onafhankelijke psychiater geeft vervolgens via een medische verklaring een oordeel af over de psychische stoornis, of het ernstig nadeel veroorzaakt wordt door deze stoornis en welke verplichte zorg nodig is om het ernstig nadeel weg te nemen. (Een onafhankelijke psychiater is iemand die niet betrokken is bij de patiënt)
De zorgverantwoordelijke overlegt voorafgaand aan het opstellen van het zorgplan met familie en naasten, andere zorgverleners en de gemeente, indien er bij de voorbereiding van het zorgplan blijkt dat essentiële voorwaarden voor deelname aan het maatschappelijk leven van betrokkene ontbreken.
De geneesheer-directeur toetst het zorgplan en draagt zijn bevindingen over aan de officier van justitie.

De rechter beslist uiteindelijk of er wel of geen zorgmachtiging wordt afgegeven.